Ogłoszenie upadłości
W obecnym stanie prawnym jedyną okolicznością badaną przez sąd przy ogłaszaniu upadłości konsumenta jest stan jego niewypłacalności. Zatem jeśli utracił on zdolność regulowania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, to sąd zobligowany będzie do ogłoszenia upadłości takiej osoby. Inne okoliczności związane z tak zwaną moralnością płatniczą nie będą brane pod uwagę na etapie ogłaszania upadłości.
Dłużnik we wniosku o ogłoszenie upadłości jest natomiast obecnie zobowiązany do przedstawienia informacji dotyczących dokonywanych czynności finansowych w okresie do roku przed złożeniem wniosku, którego to wymogu do tej pory nie było.
Przebieg postępowania
Sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości określi, czy postępowanie toczyć się będzie ?zwykłą? ścieżką konsumencką czy też z powodu stopnia skomplikowania sprawy lub posiadania znacznego majątku, w trybie właściwym dla upadłości przedsiębiorców. W tym artykule omówiona zostanie procedura postępowania w trybie konsumenckim.
Jedną z głównych zmian wprowadzonych w postępowaniu upadłościowym konsumentów jest odejście od regulacji, w wyniku której do syndyka trafiała cała korespondencja upadłego. Pozostałe zmiany w przebiegu postępowania upadłościowego zmierzają do uproszczenie procedur. Syndykom pozostawiono dużą dowolność w kierowaniu postępowaniem i likwidacją majątku upadłego. W celu uproszczenia obiegu korespondencji obecnie zgłoszenia wierzytelności kierowane będą przez wierzycieli bezpośrednio do syndyka. Dotychczas zgłoszenia składane były sędziemu-komisarzowi, który po weryfikacji kwestii formalnych przekazywał zgłoszenia syndykowi w celu przygotowania listy wierzytelności. Upadły może więc liczyć na usprawnienie i przyspieszenie całego postępowania.
Zakończenie postępowania
Do tej pory postępowanie upadłościowe zasadniczo kończyło się ustaleniem planu spłat albo umorzeniem zobowiązań bez ustalania takiego planu spłat. Obecnie, możliwych rozwiązań jest znacznie więcej. Sąd bowiem odmawia umorzenia zobowiązań lub ustalenia planu spłat, jeśli upadły doprowadził do swojej niewypłacalności celowo lub w wyniku rażącego niedbalstwa albo w okresie dziesięciu lat ogłoszona została jego upadłość. Dłużnik taki nie zostanie oddłużony. Jeśli jednak przemawiają za tym względy słuszności lub humanitarne, sąd ustali plan spłat, którego wykonanie określi na okres od 36 do 84 miesięcy.
Nowością jest również instytucja warunkowego umorzenia zobowiązań, która polegać ma na tym, że sąd co prawda umarza zobowiązania upadłego, który z powodu przemijającej przyczyny nie może dokonywać żadnych spłat w ramach planu spłat, jednak w okresie pięciu lat wierzyciel będzie mógł złożyć wniosek o ustalenie planu spłat. Sąd oceni, czy przyczyna wskazana w postanowieniu o warunkowym umorzeniu zobowiązań nadal istnieje, a jeśli nie, to ustala plan spłat.
Inna będzie również procedura zainicjowania zakończenia postępowania. W dotychczasowym stanie prawnym upadły składał właściwy wniosek, do którego ustosunkowywał się syndyk. Obecnie, upadły w terminie 14 dni zobowiązany będzie do zajęcia stanowiska, w przedmiocie, sporządzonego przez syndyka, projektu planu spłat lub informacji o przesłankach do umorzenia zobowiązań albo odmowy ustalenia planu spłat.
Podsumowanie
Niewątpliwie ogłoszenie upadłości, zgodnie z nowymi regulacjami, będzie znacznie łatwiejsze, jednak dłużnik, który był nierzetelny i do tej pory nie mógł skorzystać z upadłości, liczyć się musi z tym, iż pomimo przeprowadzenia całego postępowania i likwidacji majątku jego zobowiązania mogą nie zostać umorzone.
Sam przebieg postępowania został uproszczony, jednakże skomplikowane procedury związane z jego zakończeniem będą przysparzały problemów nie tylko upadłemu i wierzycielom, ale również syndykowi i sądowi.
Michał Łasecki